Succesfactor 3
Organiseer een bondgenoot voor de bewoners die aan de slag willen
De warmtetransitie begint bij de individuele eigenaar-bewoners die hun woning liefhebben. Op basis van hun behoeften passen zij hun woning aan, al dan niet aangespoord door invloeden van buitenaf. Klimaatverandering is zo’n invloed van buitenaf. En terwijl de ene eigenaar begint, kijkt de ander de kat uit de boom. De crux van een succesvolle aanpak is inzicht: welke stappen kan en wil de bewoner zetten om zijn woning te verbeteren? Daarbij spelen comfort, gezondheid, veiligheid, betaalbaarheid in de meeste gevallen een grotere rol dan CO2-reductie.
Behalve via “scharrelambtenaren” kan de gemeente inwoners vooruit helpen met een bondgenoot. Dit is een onafhankelijke deskundige die inwoners kunnen vertrouwen. Hij/zij helpt hen op basis van kennis en ervaring bij het maken van een plan voor een comfortabele, gezonde, veilige en betaalbare woning die ook nog duurzaam verwarmd wordt.
Actief onderzoek
Dat doet de bondgenoot niet alleen vanuit een papieren werkelijkheid. Hij gaat actief het huis onderzoeken. Hij meet de luchtdichtheid van de woning (met een blowerdoortest), de ventilatie (CO2-metingen) en de isolatie (warmtebeelden). Waar nodig ondersteunt de bondgenoot in overleggen met installateurs en helpt hij de bewoner om ventilatie en kierdichting op orde te krijgen. De bondgenoot krijgt via zijn opdrachtgever, de gemeente, ook inzicht in het energiesysteem van de buurt zodat de plannen van de bewoners beter afgestemd kunnen worden op de wijkuitvoeringsplannen.
Bondgenoot in de warmtetransitie
De bondgenoot (m/v) is een lokale deskundige die ‘naast’ de bewoner gaat staan. Hij geeft de bewoner inzicht in de huidige prestaties van de woning en gaat het gesprek aan over de gewenste situatie. Vervolgens helpt hij de bewoner bij het maken van een plan voor een comfortabele, gezonde, veilige en betaalbare woning die ook nog duurzaam verwarmd wordt. Hij geeft inzicht in de huidige woonsituatie, heeft veel technische kennis en kan goed communiceren. Het gaat hierbij niet alleen over de techniek, maar vooral over de wensen en mogelijkheden van de bewoner. Wat is voor de bewoner belangrijk, hoe ervaart deze de woning, wat wil hij verbeteren (nu en in de toekomst), en wat zijn de financiële mogelijkheden? Hij stemt al deze zaken goed met de bewoner af.
Het belang van de bewoner staat voorop. Dit kan alleen als de bondgenoot onafhankelijk en betrouwbaar is. Hij werkt vanuit een zo neutraal mogelijke omgeving, zoals een lokale energiecoöperatie of een ander onafhankelijk lokaal burgerinitiatief. De gemeente moet hem ondersteunen en waar mogelijk met hem samen te werken. Op deze wijze staat het belang van de bewoner centraal en in een zo goed mogelijke samenhang met de gemeentelijke warmte transitieplannen.
Tip: besteed ook aandacht aan de sociale kant van wonen
Zorg dat bondgenoten niet alleen verstand hebben van techniek, maar ook sociaal vaardig zijn. Voor een goede ondersteuning is inzicht nodig in wat mensen beweegt. De onafhankelijke deskundige laat de inwoner vrij in zijn keuzes en laat tegelijkertijd merken dat deze er niet alleen voor staat.
Inspiratie
Volg voor inspiratie en voorbeelden de volgende links:
- Energieadvies van onderop - pilot van het programma SIE
- Hoomdossier - online tool voor energie-initiatieven die bewoners willen begeleiden
- Blowerdoortest - video, hoe meet je de luchtdichtheid van een woning?
- Werkwijze - Warmte in je wijk. Je organiseert het zelf met de Buurtwarmte