DE OPSTART VAN HET
BRABANT OUTCOMES FUND
De kracht van Brabantse ondernemers
Brabant is rijk aan bijzondere ondernemers. Ondernemers die de economische kracht als middel gebruiken om aan een betere samenleving te bouwen. Een samenleving die open, inclusief en groen is. De potentie van deze ondernemers is enorm, maar de uitdagingen zijn dat helaas ook.
Daarom zijn we met een eerste ronde van het Brabant Outcomes Fund gestart. Om samen intensief te zoeken naar oplossingen. Niet vanuit onze organisatorische kaders, maar vanuit vraagstukken in de samenleving. We zagen al snel dat daarvoor een nieuwe vorm van werken nodig was. Inspelend op de ontwikkelingen, en gefocust op het maken van impact. Met nieuwe samenwerkingen, processen en instrumenten. Dwars door de bestaande grenzen heen.
Inmiddels is de eerste ronde van het Brabant Outcomes Fund in volle gang. We hebben veel geleerd. In dit magazine blikken we terug op onze stappen en delen we onze lessen, zodat geïnteresseerden met ons mee kunnen leren. Wel benadrukken we dat het magazine vanuit ons perspectief geschreven is. Het is absoluut mogelijk dat bijvoorbeeld ondernemers of investeerders andere lessen hebben getrokken, dan in dit magazine beschreven. Daarom blijven we altijd samen in gesprek.
Drie hindernissen voor ondernemers
We brachten eerder de drie grootste hindernissen in kaart, die ondernemers in de weg staan om hun maatschappelijke impact te vergroten.
1. Er is onvoldoende waardering voor meervoudige waarde
Ondernemers die gaan voor maatschappelijke impact, creëren naast financiële waarde ook sociale en/of ecologische waarde. Meervoudige waarde wordt dat genoemd. Meervoudige waarde wordt nog relatief weinig financieel gewaardeerd, wat de groei ervan bemoeilijkt.
2. De overheid werkt verkokerd
Meervoudige waarde sluit vaak niet aan op de verkokerde organisatie van de overheid, waar de verantwoordelijkheden en budgetten verdeeld zijn over verschillende beleidsthema’s en lagen. Het is voor ondernemers lastig om aan te kloppen met een integrale oplossing, die deze grenzen overstijgt.
3. Er is weinig toegang tot groeikapitaal
Het is voor ondernemers die meervoudige waarde creëren lastig om financiering te vinden voor het totaal van waarden dat hun onderneming creëert. Voor reguliere investeerders zijn ze te weinig gericht op financiële winst, voor de overheid passen ze niet in de kokers. Door een gebrek aan toegang tot groeikapitaal, lukt het ondernemers vaak niet op te schalen.
Het eerste Outcomes Fund van Nederland
Met de hindernissen scherp in het vizier zochten we naar concrete oplossingen, die we vonden in de vorm van ‘resultaatfinanciering’. Een manier van financieren waarbij impact centraal staat, zodat meervoudige waarde ook echt gewaardeerd wordt. Daarom zijn we gestart met het Brabant Outcomes Fund.
Vijf argumenten waren doorslaggevend:
- Het Brabant Outcomes Fund bied een kans om concreet te leren en uit te proberen: 'leren door te doen' in plaats van 'nadenken over wat zou kunnen werken'.
- Een nieuwe vorm van financieren geeft de kans om een thema te kiezen dat meerdere beleidsterreinen raakt, om de verkokerde werkwijze te doorbreken.
- Publiek-private-samenwerking maakt het mogelijk om complexe vraagstukken volhoudbaar op te lossen, door minder afhankelijkheid van kortlopende subsidies.
- Resultaatfinanciering is een methodiek die aansluit bij de taal en het takenpakket van overheid én investeerders.
- Een aantal partners heeft al ervaring met resultaatfinanciering, waarop we kunnen voortbouwen.
Social Impact Bonds als inspiratie voor een financieringsmodel
Inspiratie voor de nieuwe vorm van financieren kwam van zogenoemde social impact bonds en andere vormen van resultaatfinanciering. Bij een social impact bond werken drie partijen samen. Eén partij heeft een goede oplossing voor een maatschappelijk vraagstuk. Zij is uitvoerder. Daarvoor ontvangen ze werkkapitaal van een investeerder. Zodra de uitvoerder maatschappelijke resultaten kan laten zien, betaalt een outcome payer de investering terug aan de investeerders. De afbeelding hiernaast illustreert deze werking in de context van het Brabant Outcomes Fund.
Wat doen we anders dan de huidige resultaatfinanciering?
- financiële besparingen zijn niet het enige doel (voor de outcome payer)
- wij zoeken naar bewezen interventies die toe zijn aan opschaling
- meervoudige waardecreatie moet worden gevalideerd en waar mogelijk ook beloond
- een stem voor de ‘rightholders’ – in het geval van het Brabant Outcomes Fund: de mensen waar de interventie zich op richt – bij het waarderen van resultaten
- aandacht voor de regionale schaal (in plaats van alleen lokaal of nationaal)
- naast leren ook het implementeren van lessen in organisaties – ook binnen de eigen provinciale organisatie