Gedeputeerde Elies Lemkes
Natuurlijke verdiensten
"Gaat het goed met de natuur, dan gaat het goed met de landbouw. Beiden versterken elkaar, al was het maar omdat beiden baat hebben bij een goede kwaliteit van bodem en water en een goede biodiversiteit. Ik ken dan ook geen betere natuurbeheerders dan boeren. Dat zie je terug in natuurinclusieve landbouw, waar boeren natuur echt weten te integreren in hun bedrijfsproces."
Ik zie daarbij twee belangrijke aandachtspunten. Ten eerste de verdienmogelijkheden aan natuur. De uitdaging bij het opschalen van de natuurinclusieve landbouw is het behouden van het verdienvermogen voor de ondernemer. Zoals het College van Rijksadviseurs al aanbeveelt, zouden we nog een stapje verder moeten gaan. Ik denk ook dat we toe moeten naar een landschapsinclusieve landbouw, waarin boeren een eerlijk inkomen ontvangen voor het produceren van gezond voedsel en een aantrekkelijk, toegankelijk, biodivers landschap en waarbij het zorgen voor schoon water, schone lucht en een vitale bodem vanzelfsprekend zijn.
Dit zal echter alleen werken als de boer een goede prijs ontvangt voor zijn landbouwproducten én voor groen-blauwe diensten (zijn werk voor natuur en water). Alleen dan heeft hij voldoende ruimte om het landschap blijvend te onderhouden. De boer is niet alleen de producent van ons voedsel, hij heeft ook de zorg voor ons landschap en zorgt zo voor deel van ons welbevinden. Nu hebben veel boeren andere activiteiten, zoals kinderopvang of een boerderijwinkel, die zijn uitgegroeid tot een gelijkwaardig verdienmodel dat hen in staat stelt hun boerenbedrijf goed te runnen. Ik zie dat we voor natuur ook die kant op gaan.
In de tweede plaats wil ik benadrukken dat het niet ophoudt bij natuur- (of landschaps-)inclusieve landbouw. Verduurzamen van voedsel is een opdracht aan de hele keten, van boer, fabriek, transport en winkel tot consument. Want als de rest van de keten niet duurzaam omgaat met zorgvuldig geproduceerde landbouwproducten, dan hebben we nog niets gewonnen. De boer moet zeker verduurzamen, maar dat zet weinig zoden aan de dijk als de rest van de keten dat niet doet of er niet voor wil betalen.
Of een deel van de duurzaam geproduceerde producten verloren gaat aan het einde van de keten: voedselverspilling. Mijn oproep zou dan ook zijn: doe het samen, alleen met alle ketenpartners samen kunnen we zorgen voor een duurzaam voedselsysteem waarin de zorg voor de natuur een belangrijke, onmisbare rol heeft. Elies Lemkes-Straver Gedeputeerde Landbouw, voedsel en natuur