Dialoog Van Greunsvenpark levert geslaagde metamorfose op
‘Integrale aanpak creëert meerwaarde’
De openbare ruimte is van iedereen. Vanuit dat gegeven ging de gemeente Heusden in 2019 aan de slag met de metamorfose van het Van Greunsvenpark in Vlijmen. Maar niet voordat er een uitvoerige dialoog was gevoerd met alle belanghebbenden. Een van de agendapunten: klimaatadaptatie. “Het Van Greunsvenpark is een schoolvoorbeeld van integrale aanpak”, zegt Richard Groenen, als projectleider civiele werken de begeleider van het project.
Het park in het dorpscentrum van Vlijmen lag er al jaren verloederd bij. Er werd weinig aan onderhoud gedaan. En tijdens de realisatie van het centrumplan was het park deels in gebruik als parkeerplaats voor bouwpersoneel en medewerkers van de gemeente. Geen schoonheidsprijs dus voor het twee hectare tellende gebied. “Het was behoorlijk verrommeld”, beaamt Richard Groenen. “De wens was herstructurering van het park tot een veilig en recreatief gebied, inclusief een waterberging voor de aangrenzende gebieden. Meer biodiversiteit stond ook op het lijstje en het parkeerprobleem moest worden opgelost. Klimaatadaptatie paste goed bij deze opgaven.”
‘Toen ik het eerste schetsontwerp zag, was ik op slag verliefd’
Richard Groenen I projectleider civiele werken
Integraal project
Om het integrale project in goede banen te leiden, werden De WaardenMakers en landschapsarchitect Thomas Jansen erbij gehaald. Samen met medewerkers van de diverse beleidsterreinen werden alle gewenste aanpassingen onder de loep genomen. “Toen ik het eerste schetsontwerp zag, was ik op slag verliefd”, vertelt Groenen. “Hier lag een ‘out of the box’ ontwerp dat op alle fronten goed doordacht was en invulling gaf aan elk beleidsveld. Thomas had een beeld geschetst vanaf het centrum met een prachtige waterpartij met hoogteverschillen en keerwanden. Hij had naar het verleden gekeken, naar de functie van de kerk en het gemeentehuis, en naar de grondopbouw vanuit het verleden. Ik zag het meteen voor me.”
Belanghebbenden
Ook de betrokken beleidsmedewerkers, het college en de gemeenteraad waren enthousiast over het ontwerp. Tijdens een informatieavond werden de plannen gepresenteerd aan omwonenden, winkeliers en andere belanghebbenden. “Daar kwamen nuttige vragen en opmerkingen uit, die we hebben meegenomen in het uiteindelijke ontwerp”, zegt Groenen. “Er waren bijvoorbeeld zorgen over de waterkwaliteit in geval van droge zomers. In het stilstaande grondwater zou botulisme of blauwalg kunnen ontstaan. Naast de trappenpartij die al in de waterberging was voorzien, is er daarom een pompinstallatie aangebracht die zorgt voor extra watercirculatie. Dat zorgt ook nog eens voor extra waterbeleving.”
De tweede informatieavond was ook een nuttige, vertelt Groenen. “We hebben uitgelegd wat we hebben aangepast en ook wat we niet waar konden maken. Fitnesstoestellen met een app bijvoorbeeld, dat ging te ver. Ook volledig vrij liggende fietspaden waren geen optie; die lagen al in de wegenstructuur om het park heen. Het Van Greunsvenpark is ‘shared space’ en dat vraagt van iedere gebruiker om eigen verantwoordelijkheid. In de praktijk blijkt dat nu ook goed te werken.”
‘Het Van Greunsvenpark is door iedereen omarmd’
Richard Groenen I projectleider civiele werken
Meerwaarde
Toen alle neuzen dezelfde kant op stonden, bleek ook de laatste hobbel geen probleem meer. De raad besloot het tekort op het budget van € 985.000 beschikbaar te stellen uit de gemeentelijke reserves. Groenen: “Helaas had de provincie geen subsidie meer beschikbaar in het kader van klimaatadaptatie. Maar gelukkig zag de raad hoe geweldig de metamorfose zou worden. Niet eerder heb ik een project meegemaakt, dat vanuit een schetsidee het besluitvormingstraject zo snel heeft doorlopen. De betrokkenheid van studenten vanuit De WaardenMakers heeft daar zeker aan bijgedragen. Zij hielpen mee met de visualisatie en de beeldvorming en dat heeft zeker meerwaarde gehad voor het overtuigen van het college en de raadsleden. Het heeft misschien wel net dat zetje gegeven om er toch voor te gaan.”
Schoolvoorbeeld
Het traject verliep à la de klimaatdialogen: eerst intern de handen op elkaar krijgen, dan extern het gesprek aangaan. Groenen noemt het ‘een schoolvoorbeeld van integrale aanpak’. “De nieuwbouw van het Geerpark pakken we ook zo aan, inclusief klimaatadaptieve maatregelen. En binnenkort starten we met de herinrichting van een straat; die vliegen we op dezelfde manier aan. Die integrale aanpak creëert meerwaarde: de kwaliteit wordt beter en er is vanuit meerdere disciplines ook meer geld beschikbaar. De dialoog is daarin zeker belangrijk. De openbare ruimte is tenslotte van iedereen. Als je het voortraject met enthousiasme doet, eerlijk presenteert wat je vanuit beleid wilt realiseren en dat je wilt gaan voor een win-win, leidt dat uiteindelijk tot positieve reacties. Sterker nog: het Van Greunsvenpark is door iedereen omarmd.”