Gemeente Heeze-Leende met denktanks aan de slag

‘Het thema klimaat leeft’

Last van overstromingen zullen ze in Heeze-Leende niet snel krijgen, zo bleek in 2019 al uit de stresstest. Wel verwacht de gemeente door de klimaatverandering problemen met droogte en hitte. En in de lager gelegen woonwijken kan bij een stevige regenbui wateroverlast optreden. In een aantal klimaatdialogen moet de komende tijd duidelijk worden welke maatregelen concreet nodig zijn om de gemeente te wapenen tegen extreme weersomstandigheden.

Met name de droogte kan nog wel eens voor forse problemen zorgen, verwacht Michiel Hendrikx, beleidsadviseur duurzaamheid bij de gemeente. “Heeze-Leende is een agrarische gemeente en een derde van het oppervlakte is Natura 2000-gebied. Dat maakt ons redelijk kwetsbaar. Bij extreme hitte neemt het risico op brand toe. Tien jaar geleden werd op de Strabrechtse heide 150 ha bos en heide verwoest door een brand. De schade is nu nog zichtbaar. Dat willen we zeker niet nog een keer meemaken.”

‘Tien jaar geleden werd op de Strabrechtse heide 150 ha bos en heide verwoest door een brand’

Snel schakelen

De noodzaak van een weldoordachte klimaatadaptatiestrategie is helder. Vraag is hoe daartoe te komen? Om de piketpaaltjes uit te zetten, stelde de gemeente Heeze-Leende een kernteam samen. Naast de wethouder voor duurzaamheid, zijn hierin een aantal ambtenaren vanuit duurzaamheid en de fysieke omgeving vertegenwoordigd, en adviesbureau Facet voor energie en duurzaamheid. Hendrikx: “Omdat we niet alle kennis in huis hebben, laten we ons in dit soort trajecten begeleiden door een extern bureau. Met Facet hebben we al veel gedaan; de lijnen zijn kort en we kunnen snel schakelen. De adviseurs hebben veel kennis op het gebied van duurzaamheid. Het zijn jonge mensen die out of the box denken en de thema’s daardoor op een andere manier aanvliegen. Ook de reacties die we erop krijgen van onze stakeholders zijn heel positief.”

Denktanks

Met de klimaatrisicodialogen zet het kernteam in op twee denktanks: één met ambtenaren, één met stakeholders, waaronder het waterschap, GGD, natuurbelangenverenigingen, de woningcorporatie, de dorpsraad, ondernemers, ZLTO en Enexis. “Op deze manier hebben we vorig jaar ook het plan van aanpak voor de energietransitie vastgesteld, als onderdeel van het duurzaamheidsbeleid. En dat proces is goed bevallen”, zegt Hendrikx. “Verschil is wel dat de dialogen vanwege het coronavirus nu digitaal gaan plaatsvinden. Dat heeft niet onze voorkeur, maar we willen wel door.”

‘Alle input die we ophalen vormt de basis voor het plan van aanpak’

Michiel Hendrikx I beleidsadviseur Milieu & Duurzaamheid

Digitale enquête

Dat ‘digitaal’ zeker kan werken, blijkt uit een enquête die eerder dit jaar onder de bewoners van Heeze-Leende is gehouden. Die leverde 133 reacties op. “Een mooie score”, vindt Hendrikx. “We moeten de resultaten nog verwerken, maar het feit dat zoveel mensen hebben gereageerd geeft aan dat het thema klimaat leeft. We hebben onder meer gevraagd of ze bekend zijn met de termen klimaatadaptatie en biodiversiteit, of ze zelf al de gevolgen van de klimaatverandering hebben ervaren en of ze specifieke locaties kunnen benoemen waar die gevolgen goed merkbaar zijn. Het doel van de enquête was om feeling te krijgen met hoe het thema leeft onder onze inwoners en ook om zo breed mogelijk ideeën op te halen.”

Grote impact

Ter voorbereiding op de digitale dialoog met de stakeholders krijgen de deelnemers een aantal vragen voorgelegd: Welke risico’s en knelpunten baren je zorgen? Waar in de gemeente bevinden die zich? Welke kansen zie je? Ook wordt een blanco kaart toegevoegd, waarop de deelnemers de kritieke locaties kunnen intekenen. “Ik ben heel benieuwd hoe de dialoog gaat verlopen en wat eruit gaat komen”, zegt Hendrikx. “Uit de interne en externe dialoog moet blijken wat de visies zijn van onze collega’s en de stakeholders. Ik kan wel van alles willen, maar zij moeten het straks uiteindelijk gaan doen. Alle input die we ophalen vormt de basis voor het plan van aanpak en dient tevens als bouwsteen voor onze Omgevingsvisie. In het najaar hebben we een sessie met de gemeenteraad in het kader van de Omgevingsvisie. De verwachting is dat de thema’s klimaatadaptatie, biodiversiteit en energietransitie een grote impact gaan hebben op het buitengebied.”

Dubbel riool

Het doel is om de klimaatdialogen dit jaar nog af te ronden, zodat de besluitvorming in het eerste kwartaal van 2021 kan plaatsvinden. Ondertussen is de gemeente al druk bezig met het afkoppelen van regenwater. Zo is de wijk rond het gemeentehuis bijvoorbeeld toe aan een nieuwe riolering. Hier wordt een dubbel riool gelegd: één voor vuil water, één voor schoon water dat wordt afgevoerd voor waterberging. Hendrikx: “Uiteindelijk moet elk huis in het stedelijk gebied worden afgekoppeld. Voor het landelijk gebied moeten we op zoek naar een andere oplossing. Dat gaan we samen met de agrariërs oppakken. Maar eerst gaan we aan de slag met de klimaatdialogen.”

Deel op social media