Samenvatting
In dit magazine “Feiten en cijfers Brabantse bedrijventerreinen 2020” presenteert de provincie de actuele stand van werkgelegenheid op bedrijventerreinen, uitgifte van bedrijventerreinen, match vraag en aanbod bedrijventerreinen, veroudering en leegstand op bedrijventerreinen en verduurzaming van bedrijventerreinen.
Brabantse economie in 2019 terug op landelijk groeipad. Impact van Corona op de economische groei is nog onzeker
De groei van de Brabantse economie keerde in 2019 terug naar het landelijk groeipad: al vijf jaar op rij groeide de Brabantse economie sterker dan landelijk. Deze voorsprong is er niet meer in 2019, de Brabantse groei lag in dit jaar met 1,7% net iets onder het landelijk gemiddelde. De groei is evenwichtig verdeeld over Brabantse regio’s: alle vier de Brabantse regio’s behoren tot het economische kerngebied van Nederland. De impact van Corona op de economische groei is nog onzeker. In het basisscenario van ING krimpt de economie in 2020 met 6 tot 8%. Wat dat betekent voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen is nu nog niet duidelijk.
Werkgelegenheid op bedrijventerreinen en in topclusters groeit ook in 2019 sneller dan daarbuiten
Het afgelopen jaar heeft de snelle banengroei op bedrijventerreinen doorgezet (+3%, 14.560 banen). De meeste banen zijn erbij gekomen in de sector Industrie (+5.400), vooral binnen de deelsector Hightech systemen en materialen (HTSM, +4.900), en in de sector Logistiek en groothandel (+3.450). Meer dan de helft van de banengroei in 2019 is gerealiseerd in de regio Zuidoost-Brabant (+7.700). In de periode 2014-2019 is het aantal banen op bedrijventerreinen in Noord-Brabant met 14% toegenomen, daarbuiten met bijna 7%. Van de banen op bedrijventerreinen zijn de banen in Topclusters het snelst gegroeid tussen 2014 en 2019 (met 18%), waarbij de banen in de Topclusters Agro & Food, Logistiek en HTSM relatief het meest zijn toegenomen. Ook op campussen in de groeifase is het aantal banen sterk gegroeid.
Gronduitgifte op gemiddeld niveau in 2019
Na de piek in 2017 en 2018 is de gronduitgifte in 2019 met 120 hectare weer terug op een gemiddeld niveau. De meeste grond is uitgegeven op grootschalige bedrijventerreinen (75 ha), aan bedrijven in de sector Logistiek en groothandel (58 ha) en in de regio Midden-Brabant (44 ha). In de regio Midden-Brabant was de uitgifte in 2019 hoog, in de regio’s West- en Zuidoost- Brabant was deze lager dan in de 5 jaren daarvoor. Per 1-1-2020 liggen er opties op 125 hectare grond op bedrijventerreinen. Of deze grond ook daadwerkelijk uitgegeven wordt in 2020 is onzeker vanwege de economische neergang door Corona.
Het planaanbod op bedrijventerreinen sluit steeds beter aan bij de vraag
Afgelopen jaren is het aanbod aan grond op bedrijventerreinen gedaald tot een niveau waarbij er kwantitatief geen overaanbod meer is. Kwalitatief, op het niveau van de typen bedrijventerreinen, is er nu ook een betere match, al zijn er regionaal nog kleinere tekorten en overschotten die ruimte bieden aan transformaties of het ontwikkelen van nieuwe terreinen. Er is nog maar een beperkt aanbod aan direct beschikbare zeer grote kavels (>5 ha). Hiervoor zijn nieuwe terreinen in ontwikkeling.
De oppervlakte verouderd bedrijventerrein is toegenomen
In 2020 is er 377 ha meer terrein als verouderd opgegeven dan in 2019. Ten minste 9% van de bruto oppervlakte op bedrijventerreinen is verouderd. Vooral in West-Brabant liggen veel hectaren verouderd bedrijventerrein. Bij ruim de helft van de terreinen wordt de veroudering aangepakt, vooral via revitalisering. Ook zal 86 ha bedrijventerrein transformeren naar een andere functie. Op kleinschalige stedelijke (consumentgerichte) terreinen zijn relatief veel hectaren verouderd en worden ook veel hectaren getransformeerd. Sinds 2014 is van ruim 700 ha bedrijventerrein de herstructurering afgerond en is 76 ha getransformeerd naar een andere functie.
De leegstand op bedrijventerreinen is relatief hoog, vooral in West-Brabant
Het aantal leegstaande panden op bedrijventerreinen ligt met 7,6 % hoger dan het frictieniveau van 5% en hoger dan de leegstand buiten bedrijventerreinen. Vooral kantoorpanden op bedrijventerreinen staan relatief vaak leeg (11,5%). Het leegstaande vloeroppervlak op bedrijventerreinen ligt met 4% wel onder frictieniveau. Er staan dus vooral kleinere panden leeg. In West-Brabant is de leegstand op bedrijventerreinen, zowel in aantal panden als in vloeroppervlak, dubbel zo hoog als in de andere regio’s. Het aantal bedrijventerreinen met structurele leegstand (panden die langer dan 3 jaar leegstaan) neemt het afgelopen jaar weer toe van 97 naar 105. Er zijn veel terreinen met structurele leegstand in West- en Midden-Brabant.
Verdubbeling van productie van zonnestroom op dak op bedrijventerreinen
In het afgelopen jaar is de productie van zonnestroom op dak op bedrijventerreinen toegenomen van 74 miljoen KWh naar 172 miljoen kWh per jaar. Ook zit er nog veel in de pijplijn: er zijn SDE+ aanvragen gehonoreerd die in totaal goed zijn voor nog eens 724 miljoen kWh per jaar. Als deze subsidieaanvragen voor zonnepanelen op bedrijfsdaken allemaal worden gerealiseerd, dan wordt het aandeel van duurzaam opgewekte zonnestroom op dak ten opzichte van de totale elektriciteitslevering via het net 11% (bij een gelijkblijvende elektriciteitsvraag).
Het openbare net levert 8.000 miljoen kWh elektriciteit aan de Brabantse bedrijventerreinen. Dit is 60% van de leverantie aan bedrijven in heel Brabant.