Ontwikkeling Brabantse economie

De Brabantse economie is in 2021 snel hersteld van de coronacrisis. Na de krimp in voorgaand jaar, kwam de economische groei nu uit op 6 procent. Economische ramingen laten zien dat deze hoge groei niet aanhoudt onder andere vanwege de stijging van energieprijzen en de afname van het consumentenvertrouwen mede door de oorlog in Oekraïne. Van de Brabantse regio’s was de economische groei het hoogst in Zuidoost-Brabant.

In 2020 kromp de Brabantse economie nog met 2,8% ten gevolge van de coronacrisis. In 2021 was sprake van een sterk herstel. Ondanks enkele lockdowns kwam de groei voor de totale Nederlandse economie uit op 5% (zie figuur 1.1). Noord-Brabant had met 6% de hoogste economische groei van alle provincies.

De Nederlandse economie groeide meer dan verwacht in de ramingen van vorig jaar (herstelscenario’s CPB, maart en juni 2021). Volgens de ramingen voor dit en volgend jaar neemt de groei weer af, onder andere door prijsstijgingen van energie, brandstof en voedsel. Als de oorlog in Oekraïne langer duurt en de onzekerheid aanhoudt, denkt De Nederlandsche Bank dat de economische groei stilvalt. Er wordt zelfs rekening gehouden met een lichte krimp van de economie op korte termijn. Het is de verwachting dat hetzelfde dan ook in Noord-Brabant en de regio's zal gebeuren. De Brabantse economie is onderdeel van de Nederlandse economie en daar ook sterk mee verbonden.

Figuur 1.1 Ontwikkeling economische groei in Noord-Brabant en Nederland, 2003-2023 (bron: CBS statline en CPB, 2022)

In de Brabantse regio’s heeft Zuidoost-Brabant in 2021 de hoogste groei (7,7%) behaald (zie figuur 1.2). De productie van de industrie lag het afgelopen jaar op recordhoogte, vooral in de metaal, chemische en machine-industrie. De regio Zuidoost-Brabant lijkt hiervan het meest te hebben geprofiteerd. Hier is de high tech industrie sterk vertegenwoordigd: door het wereldwijde tekort aan computerchips was de vraag naar chipmachines groot (CBS, 2022). Ook in Midden-Brabant (5,8%) en West-Brabant (5,1%) lag de economische groei boven het landelijk gemiddelde, in Noordoost-Brabant was de groei het laagst (4,4%).

Figuur 1.2 Ontwikkeling economische groei per Corop-regio in Brabant, 2003-2021 (bron: CBS statline)

De werkgelegenheid in Noord-Brabant ten opzichte van het totaal in Nederland ligt vanaf 2010 rond de 15% (zie figuur 1.3). Ook in 2021 is dit aandeel nauwelijks veranderd. Het aandeel van de werkgelegenheid van Brabant in Nederland is nog wel steeds hoger dan het aandeel van de Brabantse bevolking in Nederland. Brabant biedt dus per inwoner meer werkgelegenheid dan gemiddeld in Nederland. Vanaf 2013 is een stijging van het aandeel van de Brabantse toegevoegde waarde in het totaal van Nederland te zien, van 14,4% in 2013 tot 15,1% in 2020.

Figuur 1.3 Ontwikkeling aandeel Noord-Brabant in de Nederlandse economie, 2003-2020 (bron: CBS statline en LISA)

In figuur 1.4 wordt de Brabantse bijdrage aan de toegevoegde waarde van Nederland uitgesplitst naar sectoren. Hierin is te zien dat de Brabantse industrie vanaf 2014 een relatief hoge bijdrage levert aan de toegevoegde waarde van de industrie in Nederland. In 2019 is het aandeel van Brabant aan de Nederlandse economie voor de sectoren industrie en vervoer en opslag met 0,5 procentpunt gestegen.

Figuur 1.4 Ontwikkeling aandeel toegevoegde waarde Noord-Brabant in toegevoegde waarde Nederland per sector, 2003-2019 (bron: CBS statline)

De bijdrage van de vier regio's aan de Nederlandse economie (gemeten als toegevoegde waarde) is tussen 2003 en 2020 stabiel gebleven (zie figuur 1.5). De grootste bijdrage wordt geleverd door Zuidoost-Brabant. Deze regio liet vanaf 2009 tot 2017 een groei van het aandeel zien, maar dat lijkt zich nu ook te stabiliseren, hoewel in 2020 weer een lichte stijging te zien is. Ook in de regio Noordoost-Brabant is een lichte stijging te zien. Deze stijgingen komen doordat de krimp in 2020 in deze regio’s minder groot was dan in de rest van Nederland.

Figuur 1.5 Ontwikkeling aandeel toegevoegde waarde Brabantse Corop-regio’s in toegevoegde waarde Nederland, 2003-2020 (bron: BS statline)

De toegevoegde waarde nam in de periode 2007-2020 met 37% toe in Noord-Brabant, deze stijging is groter dan voor Nederland (bijna 30%, figuur 1.6). Het gaat voor Brabant om een gemiddelde jaarlijkse groei van 2,7% in de afgelopen 14 jaar. De EIB-raming verwacht voor de komende 14 jaar dat de gemiddelde jaarlijkse groei van de toegevoegde waarde ligt tussen de 1,4% (scenario laag) en 2,6% (scenario hoog). Dus in deze raming is de aanname dat de groei in de periode 2019-2032 onder de groei van de afgelopen jaren blijft (tabel 1.1).

Figuur 1.6 Ontwikkeling bruto toegevoegde waarde Corop-regio’s in Noord-Brabant en Nederland (bron: CBS statline)

Tabel 1.1 Gemiddelde jaarlijkse groei toegevoegde waarde, periode 2007-2020 en 2019-2032 in scenario laag en scenario hoog (bron: EIB)