Aanbeveling 5
Ons landschap vraagt om aandacht
De afgelopen 70 tot 100 jaar is in NL een boven- en ondergrondse infrastructuur ontstaan van kolen-, olie-, gas- en elektriciteitsnetten, inclusief productie-installaties. We zijn er inmiddels aan gewend. Lang niet alles is even mooi en even zorgvuldig ingepast. Bij de omschakeling naar duurzame energie zullen delen hiervan verdwijnen en sommige worden aangepast, en er zullen er nieuwe installaties en netten ontstaan.
We maken ons terecht druk om de locaties voor laadstations, windmolens, zonneparken, hoogspanningskabels en transformatorstations. En dan hebben we het nog niet over installaties voor waterstof e.d. De ruimte in Nederland is krap en dat vraagt om een zorgvuldige afweging van wat wel- en niet kan. Hergebruik, meervoudig gebruik en efficiënt ruimtegebruik vragen meer dan vroeger aandacht en zorgvuldigheid van alle partijen.
“Het gaat om meer dan landschap, om meer dan visuele aspecten, geluid, slagschaduw, en trillingen”
Het landschap is van de samenleving en dus zal men heel kritisch moeten kijken naar de relatie tussen landschappelijke kwaliteit, infrastructuur en betaalbaarheid. Het gaat hierbij om de totale infrastructuur zoals benoemd in de tweede aanbeveling. Het gaat niet om wat we nu van een ingreep vinden, hoe moeilijk dat soms ook is, het gaat om de inschatting die we maken voor de totale transitie. Samen met belanghebbenden, burgers, ondernemers en maatschappelijke partners onderzoeken we de impact. De door Marcel Boogers aangehaalde principes voor meervoudig besturen gelden hier ook. Het proces waarin alle belanghebbenden met elkaar tot een waardering komen voor het landschap staat centraal.
Voorbeeld
Eén windpark met drie windmolens in een rijopstelling van 4 MW vraagt een netto grondoppervlak van 7500m2. De windmolens hebben een tiphoogte van 200m en rotordiameter 130m. De windmolens staan ongeveer ongeveer 500m uit elkaar. Het grondoppervlak per mast is grofweg 2500m2. Een zonnepark van 4 MW vraagt een grondoppervlak van 475.000 m2 oftewel 47,5 hectare. De landschappelijke impact en die van het grondgebruik is in beide gevallen groot. In beide gevallen moet nog rekening worden gehouden met de benodigde infrastructuur (toegangswegen en transformatorstation e.d.).