Aanbeveling 3
Een transitie maak je samen voor een langere periode
Een transitie die jaren duurt en alle partijen raakt kun je als overheid niet baseren op enkele enthousiaste initiatiefnemers. Daarmee maakt de overheid zichzelf onnodig kwetsbaar. Maar ook ontwikkelaars (toekomstige energieleveranciers), gebouweigenaren, burgers en bedrijven zijn uiteindelijk de dupe. Op toeval bouw je geen toekomst, op incidenten evenmin. Samenwerking is nodig.
De gemeente dient te sturen op een sterke samenwerking tussen alle partners (ook netbeheerder en provincie) over meerdere jaren, waarbij de randvoorwaarden uit aanbeveling 1 voorop staan (planet, people, profit). Het eigenbelang van partijen moet worden aangevuld met een gedeeld belang, dat van de energietransitie (lees: zo optimaal mogelijk uitvoering geven aan afspraken door laagste maatschappelijke kosten en haalbaar). Er ontstaat een nieuwe balans van markt, overheid en samenleving en dit vraagt continu aandacht. Hoogleraar Marcel Boogers noemt dat meervoudig besturen. Dit overstijgt bestuurlijke grenzen en vraagt om een meervoudige democratie. Het dient aan te sluiten bij de belevingswereld van inwoners, bedrijven en instellingen. Zo ontstaat regionale politieke gemeenschap rondom de transitie en kun je belangen en opvattingen beter delen en afwegen.Wat kan helpen is een convenant.
Convenant
Het begint met het besef dat we elkaar nodig hebben en ruimte bieden aan een ieders belangen. De eerste stap is dan om alle belanghebbenden uit te nodigen om mee te doen. De belangen en ambities kun je vastleggen in een convenant. Zo’n convenant is geen wet maar wel een leidraad, het bevat de leidende principes voor samenwerking en de ambities. Belangen zullen nooit helemaal overeenkomen. Nadat het convenant is getekend gaan partijen met elkaar in overleg om tot een optimale invulling te komen (vb. convenant WindenergieA16, Greendeal WindenergieA16).
Leestip
De volledige bijdrage "Energie en democratie" van Marcel Boogers is online beschikbaar.