1

EEN UPDATE

ÉÉN JAAR ONDERWEG MET HET BRABANTS VERKEERS- VEILIGHEIDSPLAN

Het nieuwe Brabants Verkeersveiligheidsplan (BVVP), daar praatten we over bij de aftrap begin dit jaar. We spraken toen met alle partners af er voor te gáán en ons allemaal vanuit ons eigen vakgebied te committeren aan dit nieuwe beleidsplan. Het plan met als uitgangspunt actief te sturen op risico’s in plaats van reactief beleid te maken.

Al draait dit plan om vooruitzien, wat we toen in januari absoluut niet konden vermoeden, is dat het de laatste keer zou zijn in heel lange tijd, dat we elkaar fysiek konden ontmoeten. Dat betekent echter allerminst dat de samenwerking in kracht heeft ingeboet: er is veel gebeurd en hard gewerkt sindsdien. Tijd voor een tussenstand. Hoe staan we er nu voor? Wat hebben we het afgelopen jaar gedaan en wat gaan we doen in 2021?

VOORUITKIJKEN

Niet achteraf reageren, maar vooruitkijken door de risico’s te bepalen én aan te pakken. Tot 2020 lag de focus op de zogenaamde ‘blackspots’: plekken met een hoge ongevallenconcentratie moesten veiliger. Dat is gelukt: dankzij het ‘Duurzaam Veilig’- beleid zijn er veel minder van die gevaarlijke plekken in Noord-Brabant. Helaas betekent dat niet automatisch dat er geen ongevallen meer gebeuren. Ze vinden nu alleen meer verspreid over het Brabantse wegennet plaats. We zetten daarom in op de proactieve aanpak, die uitgaat van de risico’s op ongevallen.

RISICOANALYSES

Even het geheugen opfrissen: wat houdt die risicogestuurde aanpak nu ook al weer in? Het betekent dat we proactief maatregelen nemen op plaatsen en in situaties waar we als partners de grootste risico’s zien. Daar gebruikten we 2020 voor: we verzamelden verschillende soorten data, voegden die samen en voerden op basis daarvan analyses uit om de risico’s voor de verkeersveiligheid goed in beeld te brengen.

BVVP 2020-2024: DE RISICOGESTUURDE AANPAK

Dit derde Brabants Verkeersveiligheidsplan loopt van 2020 tot en met 2024 en is een provinciale uitwerking van het landelijke Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV 2030). In navolging van het landelijke plan gaan we in Brabant de komende jaren met partners aan de slag met een risicogestuurde aanpak. Het BVVP 2020-2024 kun je hier nalezen.

DE BASIS

Per Brabantse gemeente en per regio is een top van grootste risico’s gemaakt. Daarin zien we veel risico’s en risicogroepen terug die ook in het BVVP als thema zijn benoemd. Er komen ook een aantal nieuwe thema’s naar boven, zoals schoolomgevingen, landbouwverkeer in de landelijke gemeenten en bromfietsers in de meer stedelijke gemeenten. Die risicoanalyse vormt de basis voor maatregelen die we vanaf 2021 gaan nemen: de fase van de uitvoering. Die maatregelen hebben betrekking op een combinatie van infrastructuur, gedrag en handhaving.

EEN INTEGRALE AANPAK, EEN VOORBEELD

Stel: we constateren een hoog verkeersveiligheidsrisico in een schoolzone. Dan zouden we ervoor kunnen kiezen om de schoolzone autoluw te maken (infra), weggebruikers in de omgeving te attenderen op de aanwezigheid van schoolkinderen (gedrag) én de politie te laten handhaven op snelheid en hinderlijk of gevaarlijk geparkeerde auto’s (handhaving). Zo ondersteunen en versterken de verschillende maatregelen elkaar.

8 BRABANTSE THEMA'S

De maatregelen in het BVVP zijn voor de komende jaren vastgesteld rond 8 Brabantbrede risicothema’s, die vallen onder 3 hoofdthema’s:

VERKEERSDEELNEMERS

  • fietsers zijn een bijzonder kwetsbare groep
  • bestuurders van personenauto’s.
  • chauffeurs in het beroepsvervoer vormen een risicogroep als veroorzakers van ongelukken.

GEDRAGINGEN

riskante gedragingen in het verkeer zijn:

  • afleiding
  • te hard rijden
  • alcohol/drugs
  • normvervaging

INFRASTRUCTUUR

zijn functie, vormgeving en gebruik in balans?

VERKEERSDEELNEMERS

De kwetsbare fietser krijgt de komende jaren extra aandacht. We nemen meer maatregelen gericht op fietsveiligheid en breiden het verkeersonderwijs uit, onder meer door ook te focussen op de oudere fietser en de e-bike. Zo start in Breda het pilotproject ‘Beschermd Achterop’ om spaakbeknelling tegen te gaan. Diverse Brabantse gemeenten doen mee aan het project ‘Doortrappen’, een programma gericht op de oudere fietser. Lees meer over de projecten met als thema de fietser verder op in dit magazine.

Voor bestuurders en beroepschauffeurs onderzoeken we de mogelijkheden om aan te sluiten bij het Brabants Mobiliteitsnetwerk (BMN) en zijn we bijvoorbeeld in overleg met grote openbaar vervoersbedrijven om samen te werken aan een hogere verkeersveiligheid in Brabant.

GEDRAGINGEN

Te hard rijden, afleiding in het verkeer (bijvoorbeeld door je mobiel), maar ook door rood rijden en op andere manieren risico’s nemen op de weg. Als je vindt dat het ‘allemaal wel kan’, gaat het over normvervaging. Omdat we over normvervaging nog niet veel weten, doen we hier de komende tijd onderzoek naar. Hier ligt de nadruk op educatie en voorlichting (gedragsmaatregelen) in combinatie met handhaving. Ook besteden we hier aandacht aan in de brede communicatiestrategie voor burgers die we voor deze periode (tot en met 2024) ontwikkelen.

INFRASTRUCTUUR

Rijkswaterstaat, de provincie en gemeenten hebben de verantwoordelijkheid om te onderzoeken of wegen en fietspaden optimaal veilig ingericht zijn. Oftewel: zijn functie, vormgeving en gebruik in balans? Om dat te beoordelen maken we gebruik van data. Als we risico’s voor de verkeersveiligheid constateren, maken we plannen voor verbetering. Dat is de fase waarin we nu zijn aangekomen.

SAMENWERKING MET PARTNERS

Verkeersveiligheid is een gezamenlijke uitdaging: alleen samen komen we tot het gewenste resultaat. De wegbeheerders (gemeenten, provincie en Rijkswaterstaat) dragen zorg voor een veilige infrastructuur. Dit zijn ook de voornaamste partners als het gaat om educatie en voorlichting. Politie en Openbaar Ministerie zijn verantwoordelijk voor handhaving van de verkeersregels. Niet in de laatste plaats spelen onderwijs (goede verkeerseducatie), bedrijfsleven (verantwoordelijk voor de werknemers) en maatschappelijke partners (onder meer Veilig Verkeer Nederland, Fietsersbond en ANWB), een belangrijke rol.

AAN DE SLAG!

En dan nu: aan de slag! Hoe gaan we onze ambitie om te komen tot nul verkeersslachtoffers waarmaken? Door verkeersveiligheid als kerntaak te zien van ons allen en ons gezamenlijk aan dezelfde uitgangspunten te houden. Dat doen we proactief en op basis van de grootste risico’s die we dit afgelopen jaar bepaalden. De belangrijkste uitgangspunten zijn: vooruitkijken, ons baseren op eensluidende data en de Brabanders wijzen op hun eigen gedrag en verantwoordelijkheid in het verkeer.

APPELS EN PEREN

Om de risico’s goed te kunnen bepalen, zijn eensluidende data onmisbaar. Plaatsen en thema’s moet je met elkaar kunnen vergelijken om een gedegen risico-inventarisatie te kunnen doen: geen appels met peren vergelijken dus. Dat kan alleen als je allemaal van dezelfde uitgangspunten uitgaat. Alle partners in Brabant maken daarom sinds 2018 gebruik van dezelfde data op het gebied van ongevallen, snelheden en intensiteiten.

BRABANTS DATAPORTAAL VERKEERSVEILIGHEID

Op basis van deze gegevens is het ook mogelijk om risicocijfers te berekenen, bijvoorbeeld per snelheidsregime, per wijk of per gemeente. Deze informatie wordt binnenkort voor de verkeersveiligheidspartners toegankelijk via een tool om verkeersveiligheidsdata mee te ontsluiten: het Brabants Dataportaal Verkeersveiligheid. Daar wordt nu nog hard aan gewerkt, naar verwachting is het Dataportaal begin tweede kwartaal 2021 klaar voor gebruik.

EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID

Met de campagne ‘Brabant gaat voor NUL verkeersdoden’ maakten we de afgelopen vier jaar Brabanders al bewust van het belang van verkeersveiligheid en hun eigen rol daarin. Immers: 90% van de verkeersongevallen valt terug te voeren op menselijk gedrag. De nieuwe brede communicatiestrategie richt zich opnieuw op de Brabantse burger en benadrukt nog eens extra ieders eigen verantwoordelijkheid. Een campagne die zoveel mogelijk aansluit bij landelijke verkeersveiligheidscampagnes is onderdeel van de strategie.

Lees meer over onze gezamenlijke uitgangspunten.

www.nulverkeersdodenbrabant.nl

Digitaal Magazine Verkeersveiligheid | 2020