Ongekende mogelijkheden in bestaand stedelijk gebied en de bestaande woningvoorraad
Onze woningvoorraad bestaat voor 75% uit eengezinswoningen, terwijl gezinnen met kinderen nog maar ongeveer 25% uitmaken van onze bevolkingssamenstelling.
In onze na-oorlogse woonwijken is de bevolking met 40% gekrompen door de huishoudensverdunning. Per jaar bouwen we maximaal 1% van de woningvoorraad erbij. Met de 99% van de woningen die er al staat, doen we heel weinig.
Zomaar enkele constateringen tijdens het webinar ‘Ongekende mogelijkheden in bestaand stedelijk gebied en de bestaande woningvoorraad’ op dinsdag 7 december 2021 tijdens de Brabantse Week van het Wonen.
Ruimte zat in de stad
Architect-onderzoeker Mathieu Kastelijn nam de volgers mee in de uitkomsten van de ontwerpende onderzoeken die KAW de afgelopen twee jaar heeft gedaan. In die na-oorlogse woonwijken is in Brabant ruimte te maken voor zo’n 80.000 woningen. KAW keek ook nog wat specifieker naar wijkwinkelcentra, zorglocaties en tankstations in het stedelijk gebied, en ontdekte daar ook nog eens ontwikkelpotentie voor 30.000 woningen in onze provincie. Dat is bij elkaar zo ongeveer de gehele benodigde woningbouwproductie voor de komende 10 jaar. De experts die reflecteerden op de uitkomsten (h)erkenden de mogelijkheden, maar waren ook kritisch. Pierre Hobbelen (corporatie Thuisvester) vroeg zich af welk deel hiervan we op korte termijn kunnen realiseren, want we hebben juist nú woningen nodig. En die tankstations komen pas tegen 2030 vrij. Toon van Hulten (corporatie Woonbedrijf) wees erop dat met de strenge parkeernormen de haalbaarheid van veel verdichtingsplannen (met name voor sociale huur) ernstig wordt bemoeilijkt. Maar hij zag ook kansen voor de enorme opgave (40.000 woningen) waarvoor Eindhoven zich geplaatst weet, in de bestaande stad! Daniëlle van der Ven, strategisch adviseur, en Olaf Cornielje van het ministerie van BZK (Wonen) wezen op het belang om ook marktpartijen in een vroegtijdig stadium te betrekken bij de planvorming. Cornielje zag kansen op versnelling door de relatief kleine schaal van de (ruimtelijke) mogelijkheden, en wilde wel kijken hoe het Rijk daar bij kan ondersteunen. Uiteraard waren er ook vragen over hoe de zittende bewoners mee te nemen. Kastelijn gaf een overtuigend voorbeeld met de aanpak van de Vogeltjesbuurt in Tilburg, waar de bewoners de plannen mee hebben vormgeven. In combinatie met een innovatief bouwproces kon veel snelheid gemaakt worden.

Veel ruimte in woningen en op daken!
In het tweede blok nam Frank Wassenberg van Platform31 de deelnemers mee in de veelal nog onbenutte mogelijkheden die bestaande woningen en gebouwen en bestaande kavels bieden. Hij besprak 10 concrete mogelijkheden en rekende voor dat met een beetje goede wil de komende 10 jaar alleen al in Brabant langs die lijnen huisvesting voor 25.000 huishoudens gevonden kan worden. Overtuigende cijfers als je bedenkt dat bijna 40% van onze (ruime) woningen bewoond wordt door 1 persoon. Vergeleken met onze buurlanden ‘consumeren’ wij een kwart meer woonruimte per persoon. Intrigerend is ook de potentie van het benutten van platte daken voor extra woonruimte. Alleen al in een stad als Rotterdam is 18 km2 plat dak ‘beschikbaar’. De experts rekenden zich nog niet meteen rijk. Er zijn nog wel wat hobbels te nemen, zoals bij woningsplitsing of de discussie over de leefbaarheid bij verkamering. Overall was toch wel de conclusie bij dit blok: kijk anders, veel kan morgen al, geen systeemdiscussie voeren, maar focussen op snelle en flexibele oplossingen voor de woningzoekenden van vandaag.
Kijk hier het hele webinar met: Mathieu Kastelijn, directeur/architect van KAW en Frank Wassenberg, adviseur/projectleider Platform31. Duur: 1:27:00