Twee meningen over:
verplicht een zonnepaneel op je bedrijfsdak
In de rubriek ‘Twee meningen’ laten we steeds twee deskundigen of betrokkenen aan het woord over een thema.
Hekwerk- en poortenleverancier B&G uit Veldhoven telt 1.010 zonnepanelen en zet volop in op duurzaamheid
In de rubriek ‘Twee meningen’ laten we steeds twee deskundigen of betrokkenen aan het woord over een thema. Deze keer: verplichtstelling van zonnepanelen op bedrijfsdaken. Met Jan van Mourik, manager belangenbehartiging bij werkgeversorganisatie VNO-NCW Brabant Zeeland, en Arend-Jan Costermans, KAM manager bij Van Berkel Groep.
Zonnepanelen op bedrijfspanden: verplichting of keuze?
De meeste daken van grote (bedrijfs-)panden zijn nog altijd zwart. De waterdichte bitumen deklaag heeft geen andere functie dan weerstand bieden tegen weersinvloeden. Het kan ook anders. Met zonnepanelen of begroeiing krijgt een dak direct meerwaarde. Voor milieu, klimaat, veiligheid en comfort. Het huidige kabinet en de Europese Commissie willen zonnepanelen op nieuwe grote gebouwen vanaf 2025 verplicht stellen. Maar is verplichten wel een goed idee?
Jan van Mourik
Manager belangenbehartiging bij werkgeversorganisatie VNO-NCW Brabant Zeeland.
“Er zijn al genoeg wetten en regels in dit land”
Arend-Jan Costermans
Manager Kwaliteit, Arbo en Milieu bij de Van Berkel Groep.
“Mensen hebben een stok achter de deur nodig”
De verplichting van zonnepanelen geldt voor alle nieuwe gebouwen met een dak van minimaal 250 m². Zoals fabrieken, winkels en andere bedrijfspanden. Woningen zijn uitgesloten. Jan van Mourik van werkgeversorganisatie VNO-NCW Brabant Zeeland ziet de maatregel niet zitten. ”Ik ben niet zo van de verplichtingen. Er zijn al genoeg wetten en regels in dit land. De overheid kan beter een manier zoeken om op grote schaal zonnepanelen te leggen op panden op bedrijventerreinen.”
Urgentie
Dat dit nog onvoldoende gebeurt, is volgens Van Mourik niet omdat de urgentie van de energietransitie niet tussen de oren zit. “Bijna iedereen onderschrijft inmiddels wel dat we af moeten van fossiele brandstoffen en moeten verduurzamen. Dan is zon op daken een heel goede optie. Als ik een bedrijfsterrein bezoek en in een hoog gebouw ben, kijk ik altijd even om me heen om te zien hoeveel daken zonnepanelen hebben. Dat zijn er veel, maar het zijn er vaak nog meer die ze niet hebben. Daar ligt het potentieel, en dat moeten we maatschappelijk zien te benutten. Dat op papier nog maar 15% van de daken is voorzien, komt door praktische belemmeringen. Het kost geld op de korte termijn. Niet alle daken zijn sterk genoeg. Het elektriciteitsnet is overbelast en terug leveren is niet mogelijk. We moeten dus eerst zoeken naar oplossingen voor die belemmeringen.”
Nutsbedrijf
Van Mourik heeft daar wel ideeën over. “De overheid zou een soort nutsbedrijf kunnen oprichten voor massale uitrol van zonnepanelen op daken. Dat is mijn droom. Maak het laagdrempelig. Huur desnoods de platte daken van bedrijven die het niet voor elkaar krijgen, en leg die vol met panelen. Of het dan nieuwe of bestaande gebouwen zijn, doet er niet toe. Alle hens moeten aan dek om de doelen van energietransitie te halen. We hebben in Nederland een enorme groei gezien van zonnecellen en staan in de top vijf van landen met de hoogste zonnestroomproductie in Europa. Helaas zie je dat het proces nu wat stokt. Om de gang erin te houden, zijn concrete stappen nodig. Vooral om de overbelasting van het net op te lossen.”
“Mijn droom is een nutsbedrijf voor massale uitrol van zonnepanelen op daken”
Jan van Mourik
Ander energiesysteem
Ook de groeiende onbalans in de opwek van zonne-energie vraagt om een structurele oplossing, zegt Van Mourik. “Als er veel licht is in de zomer, ontstaat er een enorme piek. En omdat we steeds meer gebruik maken van zonne-energie, lopen we langzaam maar zeker tegen het probleem aan dat de opwek niet meer synchroon loopt met het verbruik. We wekken soms meer stroom op dan we gebruiken, en dat neemt alleen maar toe. Wat we nodig hebben is een ander energiesysteem, het huidige loopt op zijn laatste benen. Verder kunnen bedrijven bijvoorbeeld worden gestimuleerd om vooral stroom af te nemen als die wordt opgewekt. En misschien moeten we ook stroom opslaan met batterijsystemen of in waterstof en dat later weer omzetten naar stroom.”
Stimulerende rol
VNO-NCW Brabant Zeeland heeft hierin vooral een stimulerende rol. “Als werkgeversorganisatie lopen we een beetje voor de muziek uit”, zegt Van Mourik. “We vinden dat bedrijven in deze maatschappij hun verantwoordelijkheid moeten nemen. We stimuleren ze zoveel mogelijk om bij te dragen aan de energietransitie, maar ze moeten het zelf doen. Daarom ook zijn wij huiverig voor verplichtstelling van zonnepanelen. En dat geldt ook voor een thema als water in het kader van klimaatadaptatie. In België moeten bedrijven op daken van een bepaalde omvang een wateropvang realiseren. Ik kan me voorstellen dat dit ook in Nederland gaat gelden. Ook dan kiezen wij liever voor optimaal stimuleren dan voor verplichten. Bedrijven zijn zich er echt wel van bewust dat ze niet meer om verduurzaming heen kunnen.”
Goede voorbeeld
Of het VNO-NCW-gebouw in Tilburg is voorzien is van zonnepanelen? “Jazeker, wij zijn huurder, maar wel gehuisvest in een duurzaam pand. Er zijn laatst nog panelen bijgeplaatst”, reageert Van Mourik. “Er is warmte- en koudeopslag in de grond. Volgens de certificeringsmethode van BREEAM-NL (die gebouwen beoordeelt op integrale duurzaamheid, red.) is dit pand ‘BREEAM excellent’ gecertificeerd. Heel duurzaam dus. Dat is maar goed ook; we moeten natuurlijk wel het goede voorbeeld geven.”
“Stroom niet kunnen terug leveren maakt verplichtstelling wel heel discutabel”
Arend-Jan Costermans
Arend-Jan Costermans, manager Kwaliteit, Arbo en Milieu (KAM) bij de Van Berkel Groep, is voorstander van de verplichting van zonnepanelen op bedrijfsdaken. “Iedereen moet een bijdrage leveren aan de energietransitie en dat kunnen we maar één keer goed doen”, zegt hij. “Zonnepanelen kunnen daar heel goed bij helpen.”
Te vrijblijvend
Bedrijven alleen maar stimuleren om panelen op hun dak te leggen, vindt de KAM-manager te vrijblijvend. “Mensen hebben een stok achter de deur nodig. Dan is verplichtstellen wel zo gemakkelijk. Eigenlijk vind ik het vanzelfsprekend dat je als bedrijf op alle mogelijke manieren bijdraagt aan verduurzaming. Bij nieuwbouw heb je sowieso aan allerlei bouwvoorschriften te voldoen. Zeker in deze tijd kunnen zonnepanelen daar prima aan worden toegevoegd.”
Borging
De komst van het nieuwe kabinet met PVV, VVD, NSC en BBB is volgens Costermans nog een extra motivatie om de verplichtstelling door te voeren. “We hebben met z’n allen al behoorlijk wat stappen gezet in de verduurzaming van ons land. Zonnepanelen verplichten op bedrijfsdaken zou juist een borging zijn voor voortzetting van de transitie.”
Hij stelt wel één voorwaarde. “Eerst moet er een oplossing komen voor de overbelasting van het elektriciteitsnet. Dat terug leveren van stroom nu niet mogelijk is, maakt verplichtstelling van zonnepanelen wel heel discutabel. Als je het één wilt, moet je ook voor het andere zorgen.”
De Van Berkel Groep is dienstverlener in landschap, infra, groen- en bouwstoffenrecycling en containerlogistiek. Vanuit haar duurzaamheidsvisie werkt de onderneming toe naar optimalisatie van de acht locaties in Brabant. De komende tijd wordt de energiehuishouding per vestiging onder de loep genomen. “Elke locatie is anders en vraagt dus om andere oplossingen”, zegt Costermans. “Dan heb je het over een energiemanagementsysteem op maat voor elk pand. Al met al een hele puzzel. Want het gaat niet alleen om zonnepanelen, maar om een heel systeem met accu’s, de juiste netaansluiting en passende laadinfrastructuur voor onze voertuigen. Die mix is essentieel om ook op de langere termijn goed te kunnen blijven ondernemen. Als familiebedrijf kijken wij altijd vooruit naar de volgende generatie, dat zit in de kern van ons bedrijf.”
Groen op het dak
Het hoofdkantoor op bedrijventerrein Doornhoek in Veghel heeft naast zonnepanelen deels ook groen op het dak. Niet alleen mooi om naar te kijken, maar ook goed voor natuur, milieu en klimaatdoelstellingen. “We hebben ook veel groen om het pand heen en vangen bijvoorbeeld ook het regenwater op voor hergebruik”, vertelt Costermans. “Wat dat betreft springen we er met ons groene gezicht hier op het bedrijventerrein echt wel uit. Wij vinden dat als je met verduurzaming bezig gaat, je het meteen goed moet doen. Dan is het uiteindelijk ook voordeliger dan wanneer je de boel steeds maar blijft oplappen.”
Stapsgewijs
Nog een ‘groen’ voordeel: zonnepanelen hebben op een begroeid dak een hogere opbrengst. Een groen dak is namelijk veel koeler dan een zwart dak en de panelen werken efficiënter bij lagere temperaturen (bron: MKB Servicedesk). Daardoor winnen zogenaamde geelgroene daken, zonnepanelen op een groen dak dus, aan populariteit. “Die combinatie is natuurlijk de ideale situatie”, reageert Costermans. “Maar om én zonnepanelen én groen verplicht te stellen op daken, gaat me nu echt wat te ver. Aan de andere kant: als je kijkt naar hoe hard de biodiversiteit achteruitgaat, sluit ik niet uit dat verplichtstelling op termijn nodig is. Maar laten we het stapsgewijs aanpakken: eerst de zonnepanelen, dan groen op het dak.”
Investering in de toekomst
De investering die ermee gemoeid is voor bedrijven, is een investering in de toekomst, vindt Costermans. “Door zelf energie op te wekken, verdien je de stijging van de netwerkkosten deels weer terug. Bovendien ben je iets minder afhankelijk van wat er op het net gebeurt en kun je prijsschommelingen beter opvangen. En met een extra eigen accu heb je nog meer speelruimte. Ik denk dat die flexibiliteit cruciaal is voor de hele energietransitie.”
Deel deze pagina via