REGIODEALS
Hoe je een sterke regio nóg sterker maakt
Regiodeal is een landelijk initiatief van de rijksoverheid. Dat steekt € 950 miljoen in versterking van de regio's in Nederland met 30 regionale deals. Het ministerie van Binnenlandse Zaken coördineert die. In Brabant zijn er 3 regio's die meedoen: Brainport Eindhoven, Midden- en West Brabant en Noordoost Brabant. Met als speerpunten zorg, onderwijs, veiligheid en ondernemerschap wordt er sinds juli 2020 hard gewerkt aan allerlei initiatieven. Die nu resultaat opleveren.
Hieronder lees je vier mooie voorbeelden: sport en theater in de regio Eindhoven, leefbaarheid in de dorpen in Noordoost Brabant, robotlassen in West-Brabant en energie uit koeienmest in Noordoost Brabant. We vroegen de betrokken om zélf een kort tekst te schrijven over hun eigen project. Want wie kan dat nou beter uitleggen dan de projectleider zelf? De regiodeals hebben slechts één nadeel: de huidige regeling is gesloten. Aanvragen is niet meer mogelijk. Mogelijk komt er wél een nieuwe ronde. Dat wordt waarschijnlijk vóór de zomer duidelijk.

Sjoert Bossers, Veldhoven

Hoe krijg je jongeren het theater in? Of specifieker: Hoe krijg je voetballende jongeren het theater in? Geen eenvoudige opgave. Zes theaters in Veldhoven, Valkenswaard, Helmond, Bergeijk en Eindhoven kregen en krijgen het voor elkaar. Niet eenmalig, maar langduriger. De succesmethode? Die begint met de jongeren opzoeken op de lokale speelveldjes, met ze praten en kijken wat er dan gebeurt. En wat gebeurde er? Directeur Sjoert Bossers van theater De Schalm in Veldhoven: “Het plaatselijke trapveldje waar veel jeugd met voetbal bezig is, bleek een schot in de roos. Al heel snel werden er appgroepjes gevormd. Jeugdigen die nog nooit een voet over onze drempel gezet hebben, kwamen nu voor een workshop en presentatie naar ons toe. Bestaande theaterconventies loslaten en spreekwoordelijk meeveren is belangrijk. Zo kwamen ze bijvoorbeeld steevast te laat. Nu lieten we dat los. Als ze er waren, kregen ze letterlijk het theater: het podium. Het gaat om vertrouwen winnen; die code weten te kraken. En dat werkte.”
Het leverde uiteindelijk een podiumvoorstelling op met freestyle voetbal en beweging. “Op de dag van de presentatie keken wethouders, politie en jongerenwerkers hun ogen uit", zo gaat Bossers verder. “Zij zagen jongens, die in andere omstandigheden soms een grote probleemgroep voor de gemeente waren. Nu waren dat betrokken kids, die op een podium stonden. Geen enkele ouder was er. We twijfelen of de voetballertjes het überhaupt verteld hebben. Maar de onderlinge band en hoe ze het ervaren hebben, was subliem. Elke keer opnieuw pakten ze het podium en deden ze hun ding. Echt bijzonder.” “Mede dankzij regiodeal Eindhoven kunnen we – inmiddels onder de naam Wonka Podia – samen optrekken om theaterdrempels te verlagen en theater in onze regio toegankelijker te maken voor alle inwoners. Ongeacht achtergrond, leeftijd, beperking of nationaliteit", aldus Sjoert Bossers van theater De Schalm in Veldhoven.

Martien Kats, Oudenbosch

De vraag naar lassers is groot en wordt alsmaar groter. Dan kun je mensen opleiden tot lasser. Maar je kunt het ook op een andere manier oplossen, die je niet 1-2-3 zou verwachten. Martien Kats is directeur van Stichting Vakopleiding Metaal & Techniek (SVM) in Oudenbosch. Zijn vakschool is een opleiding tot lasrobotprogrammeur begonnen naast de al bestaande opleidingen. “Vanuit onze ‘lid-bedrijven’ kwam het verzoek om lasrobotisering op te nemen in onze opleidingen. Daar was behoefte aan omdat steeds meer bedrijven investeren in lasrobots en werknemers hiervoor moeten worden opgeleid. Zo’n lasrobot is een behoorlijke investering voor ons als stichting."
"Maar dankzij de regiodeal hebben wij een zogeheten skills lab voor lasrobotisering op kunnen zetten. En daar zijn wij ontzettend trots op! De cursisten leren bij ons de lasrobot on- en offline te programmeren met merk-onafhankelijke software. De opleiding bestaat uit zowel theorie als praktijk. Zo kunnen de gemaakte programma’s gelijk getest worden op onze lasrobot. Tijdens de opleiding – die bestaat uit zeven modules - is er bijvoorbeeld ook aandacht voor de benodigde lasmallen. Voor bedrijven in de regio die willen investeren in een lasrobot is het goed om te weten dat ze bij ons een opleiding tot lasrobotprogrammeur kunnen volgen. Dit zal bijdragen aan een hogere productiviteit en het ontstane personeelstekort opvangen.“

Gert Jan Roefs, Loosbroek

Hoe kun je de landbouw duurzamer en energievriendelijker maken? Boerenzoon Gert Jan Roefs uit Loosbroek heeft het tot zijn missie gemaakt. Zijn oplossing? Een systeem dat vergist en bewerkt, zodat biogas en gescheiden meststoffen ontstaan, die dan weer worden gebruikt als energiebron en als kunstmestvervangers. Klinkt simpel, maar ga er maar eens aan staan. “Sinds 2018 werk ik samen met mijn compagnon Stef van Gorp aan een systeem waarmee we met nieuwe, innovatieve technieken reststromen op een duurzame manier verwerken. Reststromen werden voorheen meestal puur als afval gezien, maar zitten vol met waardevolle nutriënten en mineralen. En dus vol met kansen, als je al die dingen er gescheiden uit weet te halen. Dit geldt ook zéker voor mest. Daarnaast zit er veel energie in die er als methaan (biogas) uit te halen is door de mest te vergisten."
"Wij hebben een systeem ontwikkeld waarbij we die beide zaken combineren. Dat levert namelijk een nog veel grotere winst op voor het milieu, de natuur, de bodem, én de veehouder. Met onze techniek blijven waardevolle nutriënten op het bedrijf, worden transportbewegingen sterk gereduceerd en wordt er meer koolstof in de akkers vastgelegd. Om kunstmest te maken wordt gigantisch veel aardgas gebruikt, dus dat voorkomen is op zich al dikke winst. Ons systeem biedt melkveehouders een duurzaam, beter verdienmodel en een enorme stap richting circulariteit. Zo is 1 + 1 geen 3 maar wel 6 of meer. Wij focussen ons bewust op melkveebedrijven tussen 100 en 300 koeien, omdat dat een grote groep familiebedrijven is, waar nog te weinig betaalbare alternatieven voor zijn”, zegt Gert Jan Roefs uit Loosbroek.

Guido Roelofs, Land van Cuijk

... en de groep vrijwilligers Henri en Jos
Brabant kent, zoals veel provincies, dorpen waar de leefbaarheid onder druk staat. Voorzieningen verdwijnen en daarmee ook veel bewoners. Het project ‘Leefbaarheid in de dorpen’ is daarom een belangrijke binnen regiodeals. De gemeente Land van Cuijk en partnergemeenten Heusden, Landerd en Meierijstad trekken hierin samen op. De focus hierbij ligt op het versnellen, verbinden en vermenigvuldigen van de initiatieven die er al zijn. Guido Roelofs van de gemeente Land van Cuijk over de Brink in Sint Anthonis. "Een brink die leeft, bruist van activiteiten en het kloppend hart van de gemeenschap is. In de gemeenschap Sint Anthonis leeft de wens om de brink weer dé ontmoetingsplaats te laten zijn voor alle inwoners. Een bruisende brink geeft een positieve impuls aan de leefbaarheid van Sint Anthonis. De activiteiten op de brink zijn een stimulans voor het toerisme, recreatie én voor de bedrijvigheid in Sint Anthonis. De Brinkiosk functioneert hierbij als centraal punt waar omheen dorpsactiviteiten plaatsvinden. In de kiosk zijn voorzieningen om activiteiten makkelijk en laagdrempelig te organiseren."
"Dit initiatief van de Stichting Brinkiosk heeft een brede reikwijdte voor het dorp", gaat Roelofs verder. "Er is een regieraad, bestaande uit Stichting Brinkiosk, de dorpsraad, verenigingsleven, alsmede ouderen- en jongerenorganisaties. Die coördineert alle activiteiten op de Brink en rondom de kiosk." "Een aantal bouwprofessionals en een grote groep vrijwilligers zijn nu aan het bouwen. Vrijwilligers verzorgen het beheer en onderhoud van de kiosk. Dit voorjaar wordt de opening verwacht. De Stichting ontving medefinanciering uit het gemeentelijk programma ‘Vitale Kernen’ en uit het Programma Leefbaarheid in de dorpen. Eigenaarschap van bewoners bij het verbeteren van leefbaarheid is een belangrijke ambitie bij de regiodeal Noordoost Brabant."