Het Paviljoen voor Ongehoorde Muziek is één van de plekken in Noord-Brabant waar de ontwikkeling van het makerschap -componisten en musici- centraal staat en waarbij dat nadrukkelijk gebeurt in organische samenhang en dialoog met het publiek. Het Paviljoen voor Ongehoorde Muziek is gestart in Eindhoven in 2017 op particulier initiatief van componist en muzikant Bart van Dongen. Sinds het ontstaan worden er kleinschalige concerten geprogrammeerd van veelal jonge musici. De ambitie is om het Paviljoen uit te bouwen tot een muzikale broedplaats voor talentontwikkeling.

Jonge makers die een brug willen slaan tussen opleiding en beroepspraktijk kunnen zich hier ten overstaan van een geïnteresseerd publiek presenteren. Dit Paviljoen heeft alles in zich om een heel belangrijke functie in de talentonwikkeling te verwerven. Bart is zich heel bewust van het belang van publiek voor jonge makers. Het is van belang dat zij zich niet alleen maar bezig houden met artistieke signatuur en ontwikkeling, maar dat zij zich ook bewust worden van de rol van het publiek. Dat faciliteert het Paviljoen op kleine schaal: publiek is in direct contact met de makers, en die krijgen daarmee feedback die op de lange termijn veel gaat opleveren voor de makers en de muzieksector.

Meer informatie op pomeindhoven.nl

Componist, gitarist, instrumentmaker en musicoloog Aart Strootman is één van de grootste talenten in de Nederlandse muziek op dit moment. Hij won vorig jaar de internationale Gaudeamusprijs voor compositie, speelt in vele ensembles en schreef het prestigieuze stuk ‘Darkness Rises’, dat hij samen met de philharmonie zuid speelde en heeft opgenomen.

Daarnaast ontwikkelt Strootman nieuwe instrumenten. Zo maakte hij een gitaar en een basgitaar met een zogenoemde ‘reine stemming’, speciaal om het werk van minimal music pionier Terry Riley te kunnen uitvoeren. Strootman is ervan overtuigd dat nieuwe muziekinstrumenten kunnen leiden tot nieuwsgierigheid en interesse in nieuwe muziek. Op dit moment is hij bezig met onderzoek naar nieuw instrumentarium dat geproduceerd kan worden met een 3D-printer. Dit innovatieve onderzoek doet hij samen met een keur aan nationale en internationale partners, waaronder de festivals Huddersfield, November Music en Gaudeamus, enkele slagwerkgroepen maar ook het Tilburgse conservatorium AMPA. De nieuwe mogelijkheden die dit instrumentarium biedt voor componisten, musici en muziekeducatie zijn enorm.

Op het Gaudeamusfestival in Utrecht toonde Aart Strootman een eerste proeve van zijn onderzoek. De compositie ‘W.A.L.L.’ voor drie gitaristen, basgitaar en vier slagwerkers speelt zich af rond een compleet nieuw gebouwd instrument: een 7,5 meter lange marimba met 320 toetsen, gestemd in een microtonale stemming. Het instrument ziet er uit als een stenen muur en is een directe verwijzing naar de muren die in onze huidige wereld worden opgetrokken om immigranten tegen te houden. Aart Strootman en zijn bijzondere instrumentarium is het komend jaar te zien en te horen op tal van Nederlandse en buitenlandse podia en festivals.

Meer informatie op aartstrootman.com  

Als enige Europese operahuis bracht Opera Zuid tijdens het Bernstein-Centennialjaar 2018 de bloedmooie en hartverscheurende opera ‘A Quiet Place’ in de versie in drie bedrijven. Deze eigentijdse opera is een toegankelijke cross-over tussen musical, jazz, film en opera. Het werk vertelt het verhaal van een Amerikaans gezin dat worstelt met emoties na de dood van een geliefde bij een auto-ongeluk, waarbij alcohol in het spel was.

'A quiet place' is geen opera over helden of godinnen, maar over onszelf en wat ons ten diepste bezighoudt. ‘A Quiet Place’ vertelt op haast filmische wijze het verhaal van een eigentijds Amerikaans ‘suburban’ gezin dat worstelt met communicatie, met aanvaarding en met het verwerken van intense emoties na de tragische dood van een geliefde bij een door alcohol veroorzaakt auto-ongeval.

De productie werd geregisseerd en ontworpen door het prijswinnende, Britse duo Orpha Phelan en Madeleine Boyd. De arrangeur heeft een kleine bijdrage geleverd voor de extra kosten voor een modern werk als dit, dat tegelijkertijd zo open staat voor nieuw publiek. Dat een moderne opera als ‘A Quiet Place’ zowel pers als publiek kan betoveren, blijkt uit de lovende recensies én de volle zalen die deze productie trok.

Meer informatie op operazuid.nl

Nieuwe klassieke muziek van jonge makers

Sinds enige tijd is muziek van jonge makers met een klassieke insteek aan een opmars bezig, of we het nu neo-klassiek, cross-over, ambient, indie-classical, modern gecomponeerd of focusmuziek noemen. Er is sprake van een trend waarin mensen quality time met inhoud zoeken als antwoord op de haast en hype. Het vinden van een balans tussen verdieping, menselijke maat, aandacht en focus lijkt steeds belangrijker te worden. Een aanzienlijk deel van de jongere generatie muziekliefhebbers staat open voor meer diepgang en intellectuele uitdaging in muziek, als die op een voor hen passende manier wordt gebracht. Om aan deze behoefte tegemoet te komen ontwikkelt Muziekgebouw Eindhoven onder de noemer FELT nieuwe aantrekkelijke concert formats; in samenwerking met de makers en het publiek zelf en met partners als het Van Abbemuseum en Piet Hein Eek.

Muziekgebouw Eindhoven ontvangt ondersteuning van de arrangeur voor het ontwikkelen van het merk FELT en voor het realiseren van de eerste concerten van FELT. Daaronder vallen onder meer  een indie-classical orkestproject uitgevoerd door Stargaze met muziek van de Britse componiste/zangeres Mica Levi (Micachu) bij een live screening van de cultfilm Under the skin; de Bachkliniek van Jacqueline Hamelink (waarover meer bij item 7 in dit magazine) en een eigen productie van Eno's Music for Airports door Temko, aangevuld met studenten van de Academy of Music & Performing Arts (AMPA).

Eerder al, op 29 maart was de FELT launch party met onder meer Matteo Myderwyk, hier te zien en te horen in Muziekgebouw Eindhoven. 

De Brabantse Bond van Muziekverenigingen, het Prinses Christina Concours en CHV Academy, Circle of Talent slaan de handen ineen. Gezamenlijk organiseren zij de Dag van de Toekomstmuziek op zondag 24 maart 2019 op CHV de Noordkade in Veghel/Meierijstad. Tijdens deze dag, die in het teken staat van jeugd, muziek en ontmoeting, kan men genieten van de regiofinale van Brabantse muziektalenten, een concert van het Brabants Jeugd Project Orkest en een congres met verschillende workshops.

De dag staat in het teken van de toekomst van het Brabantse muziekleven. In de middag wordt er een congres georganiseerd over de muzikale toekomst van de provincie en de rol die de jeugd hierin speelt. Trompettist Eric Vloeimans is keynote-speaker, er kunnen verschillende workshops worden gevolgd en er is uiteraard volop ruimte om met elkaar in gesprek te gaan. Het doel van deze dag is dan ook om muzikale organisaties, verenigingen, docenten, muzikanten, deskundigen en andere belanghebbenden samen te brengen, om elkaar te inspireren en van elkaar te leren. Een speciaal samengesteld jongerenpanel sluit aan bij de workshops om niet alleen over, maar vooral ook mét de jeugd in gesprek te gaan over de muzikale toekomst van de provincie.

Ook wordt op de Dag van de Toekomstmuziek het Brabantse muziektalent in de schijnwerpers gezet. Om 14.00 uur gaat de regiofinale van het Prinses Christina Concours van start. Bezoekers krijgen, tijdens het congres, de mogelijkheid om Brabantse toptalenten te horen spelen tijdens dit concours. De prijsuitreiking van het Prinses Christina Concours vormt het gezamenlijke sluitstuk van de middag. De avond wordt ingevuld door het Brabants Jeugd Project Orkest, waarin talenten van muziekverenigingen uit heel Brabant samenspelen. Zij zorgen met een groots theaterconcert in de grote zaal van Theater de Blauwe Kei voor een spectaculaire afsluiting van deze bijzondere dag.

Meer informatie over de Dag van de Toekomstmuziek

Gilgamesh is de naam van een oratorium van de componist Bohuslav Martinu én de titel van een ambitieus plan van Brabant Koor, philharmonie zuid en Academy of Music and Performing Arts (AMPA) en Academy of Music Education (AME). Gilgamesh is bovenal de titel van een eeuwenoud epos over koning Gilgamesh uit het oude Mesopotamië (het huidige Irak & delen van Syrië) en wordt vaak beschouwd als het oudste overgeleverde werk uit de wereldliteratuur.

Met het oratorium legt Brabant Koor de nadruk op filosofische levensvragen en de rijke cultuur van de deltaregio Eufraat-Tigris, een regio die heden ten dage door oorlog en vluchtelingencrises vaak negatief in het nieuws komt. In dit project staat de relatie tussen deze regio en de Westerse cultuur centraal: het Gilgamesh-epos is één van de oerverhalen die aan de basis stond van de Westerse literatuur.

Het plan bestaat uit twee onderdelen: een educatief traject en een concert waarin het omvangrijke werk van Martinu wordt uitgevoerd in Tilburg en Eindhoven. De twee onderdelen zijn thematisch en muzikaal met elkaar verbonden, maar vinden op twee verschillende momenten plaats.

Voor scholieren van basis- en middelbare scholen wordt een lespakket ontworpen en uitgevoerd rondom de muzikale en maatschappelijke thematiek van het Gilgamesh-epos. Dit lespakket mondt uit in het Gilgamesh Event: een ontmoetingsplek tussen scholieren en professionele musici. In de voorbereiding op en tijdens dit event componeert een aantal AMPA-studenten compositie een nieuw werk. In dialoog met elkaar schrijven zij deze compositie als reflectie op het Gilgamesh-oratorium. Daarin verwerken zij de muzikale en/of tekstuele bijdragen van de scholieren. Zij worden hierbij begeleid door de Koerdische violist en componist Hawar Tawfiq, in samenwerking met Fontys-docent Anthony Fiumara. De nieuwe compositie die zo ontstaat wordt uitgevoerd tijdens de hoofdconcerten in Tilburg en Eindhoven naast het oratorium van Martinu. Daarbij zullen Brabant Koor, philharmonie zuidnederland én studenten van Fontys AME & AMPA de handen ineenslaan.

Al met al belooft het een indrukwekkende bezetting van zo’n tweehonderd musici te worden, die uiteraard een unieke concertbeleving oplevert voor zowel bestaand als nieuw (jong) concertpubliek, waaronder de scholieren die deelnamen aan het lespakket en het Gilgamesh Event.

Uitvoeringen

Concertzaal Tilburg op donderdag 23 januari 2020 Muziekgebouw Eindhoven op vrijdag 24 januari 2020

Het succes van Opera op de Parade heeft de organisatie geïnspireerd tot de opzet van een tweede opera-evenement dat geheel in het teken staat van beleven en meezingen. Want waarom alleen luisteren als het ook zo gezellig én verbindend is om alle klassiekers uit volle borst mee te zingen? Bij de Opera Sing Along mag het!

In een feestelijk programma brengt philharmonie zuid samen met het publiek de grootste operahits ten gehore, met uitstapjes naar operette en het Napolitaanse lied. Naast het orkest worden de teksten op grote schermen geprojecteerd en op het podium worden de nummers gezongen door (opera)zangers en -zangeressen van wereldklasse. Om dit evenement ook voor tv met verve in beeld te brengen is topregisseur David Grifhorst (bekend van onder meer ‘The Passion’) gevraagd.

Op het programma vind je onder meer ‘O mio babbino caro’ van Puccini, het beroemde ‘Slavenkoor’ van Verdi en de Habanera en Toreador uit Carmen. Iedereen die wil kan een half uur voor aanvang ‘inzingen’ onder leiding van

Louis Buskens, de dirigent van het Brabant Koor.

Op NPO Start is de editie van 2018 terug te kijken.

Opera Sing Along vindt plaats op vrijdag 29 juni om 20.30 uur op de Parade in Den Bosch. Meer informatie op de website van de philharmonie zuidnederland.

Jeroen Strijbos en Rob van Rijswijk zijn twee Brabantse componisten met een grote -internationale- staat van dienst in het realiseren van werk dat zich op het snijvlak van muziek en beeldende kunst bevindt. In de meest recente editie van het Oerolfestival op Terschelling presenteerden zij met veel succes het werk ‘Signaal’. Dit werk brengt de actuele problematiek van onze waterhuishouding op een artistieke wijze onder de aandacht. De wijze waarop we omgaan met water is ook in onze provincie een belangrijk thema: het grondwaterpeil loopt steeds verder terug waardoor droogte op de loer ligt.

Dit thema wordt in ‘Signaal’ op prachtige wijze vormgegeven met een ruimtelijke installatie en een performatief deel, waarbij operazangeressen het publiek meenemen in een poëtische wandeling. De mens en zijn relatie tot water en het landschap vormen het inhoudelijke kader van de voorstelling. 

‘Signaal’ is gepresenteerd op Festival Boulevard waar de voorstelling 4 keer werd uitverkocht. De prachtige speellocatie van het landgoed Haanwijk onder de rook van Den Bosch werd gerealiseerd samen met Het Brabants Landschap, dat de boodschap van de voorstelling graag wilde onderschrijven. Op deze wijze slaan partijen uit verschillende maatschappelijke domeinen de handen ineen om het Brabantse publiek niet alleen een belangrijke boodschap over onze omgeving mee te geven, maar dat ook te doen op passende, artistieke wijze.

Meer informatie over (en foto's van) dit project op de website van Strijbos & Van Rijswijk

In 2019 presenteert het Storioni Trio een nieuwe opzet van het Storioni Festival (23-26 mei). Na elf succesvolle edities van het internationale kamermuziekfestival zijn de tijden, de (muziek)wereld en ook de eigen ideeën veranderd, en acht het trio de tijd rijp voor verandering. Het Storioni Festival 2019 wordt een echt stadsfestival: in en met de stad Eindhoven. Niet alleen in het Muziekgebouw Eindhoven, maar ook daarbuiten. ’s Avonds én overdag. Om die reden gaat het festival in mei plaatsvinden, het ideale moment om ook buiten het Muziekgebouw muziek te maken.

Vaste waarden blijven onder andere het Openingsconcert en de Storioni Nacht, maar het festival wil met een aangepaste formule en op diverse stadslocaties ook nieuwe muziekliefhebbers inspireren en betrekken bij het festival. Dit alles in een periode van vier dagen voor een intense festivalbeleving.

Het van oorsprong Brabantse Storioni Trio en Muziekgebouw Eindhoven organiseren al jaren samen een kamermuziek-festival van internationale klasse. De programmering ervan komt tot stand in nauwe samenwerking tussen de artistiek manager van het Muziekgebouw, Frank Veenstra, en de leden van het Storioni Trio. In het verleden prijkten de namen van coryfeeën als Menahem Pressler, Natalia Gutman, Jean-Yves Thibaudet, Nelly Miricioiu of Ray Chen op het programma.

Een belangrijk nieuw onderdeel van het Storioni Festival 2019 is het gratis toegankelijke straatfestival genaamd Music In The Streets. Op zaterdag 18 mei staat de binnenstad van Eindhoven dan ook in het teken van (kamer)muziek. Op vele plekken in de binnenstad wordt tussen 13.00 en 18.00 uur gespeeld door musici, zowel amateurs als professionals en van jong tot oud. Maar liefst 200 muzikanten staan te popelen hun passie voor muziek te laten horen aan Eindhoven.

Meer informatie op storioni-festival.nl

Met Koren Centraal zet November Music een nadrukkelijke stap naar de musicerende bevolking van Noord-Brabant. Het festival biedt een jaarlijkse staalkaart aan kwalitatief zéér hoogwaardige muziek van zowel nationale als internationale toonaangevende componisten en musici. Naast Brabanders komen mensen uit heel Nederland en daarbuiten luisteren naar de concerten van November Music.

Met Koren Centraal wil het festival zich profileren ten opzichte van de amateurkoren en (semi)professionele koren uit Noord-Brabant. Zij worden uitgenodigd om op te treden op het festival en deel uit te maken van participatieprojecten en publieksevenementen. Dat gebeurt in de openbare ruimte zoals de Parade: het belangrijkste plein van ’s-Hertogenbosch en de mooiste concertlocatie van de stad. Op deze manier worden de werelden van amateur- en professionele musici met elkaar verbonden, krijgen de Brabantse koren letterlijk een ‘stem’ op één van de belangrijkste muziekfestivals van Nederland en wordt het programma van November Music verrijkt met prachtige vocale muziek.

Op het openingsconcert op 1 november hoort u het spiksplinternieuwe stuk ‘Division’ van componist Jesse Passenier (zie het voorgaande item), waarbij de philharmonie zuid samen met enkele amateurkoren 75 jaar bevrijding van Den Bosch viert. In de festivaldagen erna is er vrijwel elke dag een concert waarin koren een hoofdrol vervullen.

Op 2 november vindt er een grote zangmanifestatie plaats op de Parade, met tal van koren die zich samen met festivalbezoekers wagen aan een nieuw stuk van de Componist des Vaderlands Calliope Tsoupaki. De 80e verjaardag van dé Brabantse koorcomponist bij uitstek, Daan Manneke, wordt vocaal opgeluisterd, het Brabant Koor brengt het werk Na Strastnoy van Fred Momotenko en de jonge Brabantse sopraan Rianne Wilbers zingt samen met Collegium Vocale Eindhoven. Capella Brabant presenteert een nieuw stuk van priester-componist Kris Oelbrandt en het bijzondere Genetic Choir laat zich inspireren door geluiden uit de stad met het project Loop-Copy-Mutate.

Beleef het allemaal mee op November Music van 1 tot en met 10 november 2019 in Den Bosch. Kijk voor meer informatie op novembermusic.net.